Malzeme İzleme Bilgileri

Günümüzde hemen her süreçte kalite yönetimi, gerek üretim gerekse üretilen ürünün pazara sunulması, tüketiciye ulaşması ve kullanım aşamalarında giderek artan bir önem kazanmaktadır. Lot ve seri numarası takip sistemi ile ISO standartlarına uygunluk ve geriye doğru izlenebilirliği sağlamak mümkündür.

Geriye doğru izlenebilirlikte, satış ya da tanıtım amacıyla çıkışı yapılan her ürünün veya ticari malın hangi üretim emrine dayalı olarak üretildiği, bu malların üretiminde hangi hammadde ve/veya yarı mamullerin kullanıldığı, kullanılan bu mamullerin hangi tarihte alındıkları önemlidir.

Bu takibin yapılması, mamulün hatalı çıkması ve hatanın kullanılan hammaddeden kaynaklandığının belirlenmesi durumunda, aynı partideki hammaddelerin hangi mamullerin üretiminde kullanıldığını belirlemek açısından önemlidir. Bu hammadde kullanılarak üretilen diğer mamullerin belirlenmesi ve önlem alınması kolaylaşır.

Geriye doğru izlenebilirlikte, mal girişi sırasında her stok hareketine bir parti veya seri numarası verilir. Malzemeye ait çıkış işlemleri verilen bu numaraya göre yapılır. Ayrıca üretimden giriş fişindeki parti numarasına bakılarak, mamulün hangi üretim emri ile üretildiği belirlenir. Tüm bu işlemler lot ve seri numarası takibi olarak adlandırılır.

Lot, parti ya da grup numarası olarak kullanılır. Firmaya giren stokların bir miktarı parti ya da grup olarak tanımlanır ve giriş işlemi sırasında bu gruba izleme ve kontrol amaçlı olarak tanımlayıcı bir kod verilir. Verilen bu kod, lot ya da parti numarası olarak adlandırılır.

Seri numarası ise firmaya giren stokların her biri için giriş işlemi sırasında izleme ve kontrol amaçlı olarak verilen tanımlayıcı koddur. Malzeme için izleme yapılıp yapılmayacağı ve yöntemi kart üzerinde İzleme seçeneği tıklanarak açılan sayfadan kaydedilir. Bu bilgiler şunlardır:

İzleme Yöntemi: Lot/seri numarası takibi yapılan durumlarda izleme yönteminin belirlendiği alandır: 
İzleme yöntemi dört seçeneklidir:

• İzleme Yapılmayacak
• Lot (Parti) Numarası
• Seri Numarası
• Seri Grubu

İzleme Yapılmayacak seçiminde o malzeme kartı için lot/seri numarası takibi yapılmaz.
Lot (Parti) Numarası seçiminde malzeme tanımına ait giriş ve çıkış hareket satırlarında bir adet lot numarası verilir.
Seri Numarası seçiminde ise kartta tanımlı malzemeye ait her bir giriş veya çıkış hareketinin o satırdaki miktarı kadar seri numarası verilir.
Seri Grubu seçiminde toplu halde seri giriş numarası verilir. Bu seçenek performansta hızlanma ve kullanım kolaylığı sağlar.

Seri grubu ile takip edilen malzemelere ait seri giriş numaraları, fiş ve faturalarda sağ fare tuşu menüsünde yer alan Seri/Lot/Stok Yeri Bilgileri seçeneği ile kaydedilir.

İzleme yöntemi öndeğeri, Stok Çalışma Bilgileri'nde yer alan İzleme yöntemi filtresi ile belirlenir. Burada yapılan seçim malzeme tanımlarına öndeğer olarak aktarılır. Malzeme tanımı üzerinde izleme yöntemi değiştirilebilir. Hareket gören malzemelerin izleme yöntemi bilgisi değiştirilemez.

Lot Büyüklükleri Bölünebilir: Bu alana malzeme için İzleme yönteminin "Lot (parti) numarası" seçilmesi durumunda bilgi girilebilir. Lot (parti) numarası, fiş ve/veya faturada girişi ya da çıkışı yapılan tüm miktarlar için geçerlidir. Ancak bu miktarlar parçalı olarak işlem görecekse, bu alan işaretlenmelidir.

İhtiyaç Hesaplamasında: Malzeme kartının üretim işlemlerinde kullanılması durumunda, ihtiyaç listesi alınırken lot birimlerinin ne şekilde kullanılacağı bu alanda belirlenir. İki seçeneklidir:

• Lot Birimleri Dağıtılabilir
• Lot Birimleri Birleştirilebilir

Dağıtılabilir seçiminde üretimde kullanılan miktara göre lot birimi ihtiyaca göre dağıtılır.
Birleştirilebilir seçiminde ise ihtiyaç oranında lot birimleri birleştirilir.

Varyant Lot/Seri Takibi

Malzeme varyantları listesi F9-sağ fare düğmesi menüsünde yer alan Lot/Seri Numaraları seçeneği varyantın bağlı olduğu malzemenin izleme yöntemi lot veya seri olduğunda aktiftir.

Lot/seri numaraları varyantın bağlı olduğu malzeme bazında tekillik gösterir. Yani farklı varyantlarda aynı seri ve lot numaraları olamaz. Farklı varyantlara aynı seri ve lot numarası verilmeye çalışıldığında "Aynı Kodlu Kayır Var" uyarısı verilerek ilgili lot-seri numarasının kaydedilmesi engellenir.

Varyant üzerinden ulaşılan seri/lot penceresinin başlığında Malzeme Kodu, Açıklaması ve Varyant Kodu Açıklaması yer alır.

Seri/Lot Numaralarının Verilmesi

Malzeme izleme yöntemine göre seri ya da lot numaraları malzemeler listesinde F9-sağ fare tuşu menüsündeki Lot/Seri Numaraları seçeneği ile kaydedilir.

Lot/seri numaraları penceresinde "Ekle" seçeneği ile izleme numaraları kaydedilir. İzleme numaralarını toplu olarak üretmek için F9-sağ fare tuşu menüsündeki Lot/Seri No. Üret seçeneği kullanılır.

İşlemlerde Seri/Lot Kullanımı

Malzemeler için seri/lot sistemine göre izleme yapılıyorsa seri/lot numaraları fiş ve fatura üzerinde F9-sağ fare tuşu menüsünde yer alan Seri/Lot Bilgileri seçeneği ile kaydedilir.

Giriş işlemlerinde izleme lot (parti) numarası verilerek yapılacaksa satıra ait lot numarası, seri numarası verilerek yapılacaksa seri numarası kaydedilir. Malzemenin ana birim dışındaki birimler üzerinden işlem görmesi durumunda birim çevrimi bilgileri seri/lot penceresinde F9 menüsündeki birim çevrimi seçeneği ile kaydedilir. Çıkış işlemlerinde ise giriş hareketleri listelenir ve ilgili seri ya da lot numaraları seçilir.

 Lot/Seri Numaraları